3.3 We zorgen dat de gehandicaptenzorg in Zeeland toegankelijk is en blijft, ook voor de meest complexe zorg
Doelstelling
Voor alle doelgroepen moet passende zorg en behandeling toegankelijk blijven, ook voor de meest kwetsbare cliënten en cliënten met complexe zorgvraag. Dicht bij de klant als het kan en gecentraliseerd als het moet.
Plan van aanpak
Voor de meest complexe zorg weten we dat er onvoldoende aanbod is. Het is moeilijk om mensen die vanuit een crisissituatie komen, een stabiele en een passende plek te bieden. Ook zien we dat jonge kinderen in een crisissituatie terecht komen omdat er in de thuissituatie niet, of te laat, zorg is ingezet. We moeten behalve preventief, ook proactief kunnen omgaan met deze kwetsbare doelgroep. In deze regionale opgaven vragen we hier ook aandacht voor. We hebben deze opgaven opgedeeld in drie belangrijke kerndoelen:
(Hoog) complexe zorg aan kind en jeugd;
Beschikbaarheid van medisch generalistische zorg;
Casuïstiek in de regio oplossen.
(Hoog) complexe zorg aan kind en jeugd
Er is in Zeeland een grote vraag naar Wlz-zorg (met of zonder wonen) voor kinderen (0 t/m 12 jaar) en jongeren (13 t/m 23 jaar) waarbij sprake is van een ernstige tot zeer ernstige verstandelijke beperking, vaak ook gecombineerd met moeilijk verstaanbaar gedrag of meervoudige beperkingen.
Bij deze groep kinderen en jongeren is sprake van zeer beperkte mogelijkheden voor ontwikkeling op cognitief, emotioneel, communicatief en/of motorisch vlak. Deze kinderen zijn (bijna) volledig afhankelijk van medewerkers op het gebied van ADL. Dit maakt dat deze doelgroep op alle domeinen van zorg het hele leven lang, 24 uur per dag intensieve en gespecialiseerde (medische) zorg en ondersteuning nodig heeft.
Er is behoefte aan begeleiders met kennis en expertise in het ondersteunen, begeleiden en verzorgen van deze kinderen en hun ouders en verwanten. De benodigde (ondersteunende) zorg kan bestaan uit onder andere logeren, dagbesteding en verblijf/wonen. Hier is maatwerk per kind voor nodig.
Signalen en cijfers van zorgaanbieders, onafhankelijk cliëntondersteuners en de crisisregisseurs laten ook zien dat er een toename is van kinderen en jeugdigen die gebruik maken van de crisisregeling. Dit is een zorgwekkende ontwikkeling. We zien dat er onvoldoende passend aanbod is voor kinderen met een ernstig, meervoudige beperking in combinatie met gedrag.
Resultaatafspraak: inzicht in de wachtlijst
Begin 2025 heeft CZ zorgkantoor een uitvraag gedaan bij alle gecontracteerde zorgaanbieders. Hiermee willen we de volledige vraag in beeld krijgen. Voor deze doelgroep geldt vaak dat er zorg thuis wordt ingekocht, via zorg in natura of pgb. Er is vaak nog geen sprake van een voorkeursaanbieder, waardoor de cliënten niet op de formele wachtlijst staan. We willen in Q1 2025 in beeld hebben om welke aantallen en cliëntkenmerken het gaat.
Resultaatafspraak: (hoog) complexe zorg aan kind en jeugd centraliseren
CZ zorgkantoor wil met enkele zorgaanbieders in de regio het benodigd aanbod van de complexe zorg voor kind en jeugd, als onderdeel van het regionale portfolio, gaan onderzoeken en ontwikkelen. In 2024 is gekeken welke zorgaanbieders dit gaan oppakken. In 2025 is de belangrijkste opdracht om een sluitende businesscase te maken waarmee we concreet nieuw aanbod creëren voor deze doelgroep. Centraliseren van zorg om zo beter te kunnen samenwerken is daarbij een randvoorwaarde. We streven ernaar om begin 2026 daadwerkelijk nieuw aanbod te hebben ontwikkeld voor deze doelgroep.
Medisch generalistische zorg (transitiemiddelen)
De toegankelijkheid van medisch generalistische zorg (MGZ) aan VG-cliënten in de regio Zeeland staat onder druk. Er is een groot tekort aan deze soort zorg. In 2023 en 2024 werd al gewerkt aan een Zeeland-breed aanbod, maar de oplossingsrichtingen waren te smal. De scope moet meer liggen op multidisciplinaire samenwerking en samenwerking tussen de 2e en 1e lijn. Er moet breder gekeken worden dan alleen de intramurale cliënten en er moet aansluiting gezocht worden met huisartsen en specialisten ouderengeneeskunde.
In 2025 worden verschillende scenario’s om de kwetsbaarheid en afhankelijk op te lossen onderzocht en uitgewerkt, op weg richting een Zeeuws Medisch Behandelcentrum. Een Zeeuws Medisch Behandelcentrum betekent:
het gezamenlijk organiseren van de medisch generalistische zorg voor de intramurale en extramurale cliënten van de organisaties in Zeeland;
de kwaliteit van de diagnostiek en behandeling voor intramurale cliënten van de organisaties in Zeeland naar een hoger niveau te tillen;
een integraal aanbod hiervan te garanderen, ongeacht woon- en verblijfplaats in Zeeland.
Resultaatafspraak: analyseren, haalbaarheidsstudie en besluitvorming
Het doel is om MGZ toegankelijk en beschikbaar houden voor cliënten. Omdat dit een omvangrijk project is, stellen we voor 2025 de volgende doelen:
Analyse van feiten, cijfers, knelpunten en mogelijke oplossingen en scenario’s;
Haalbaarheidsstudie gereed;
Besluitvorming.
Concreet resultaat is een goed voorbereid en uitgevoerd regionaal besluitvormingsproces over mogelijke oplossingen en een Zeeuws Behandelcentrum. Dit op basis van een heldere haalbaarheidsstudie waarin alle elementen zijn uitgewerkt. Uitkomst is een ‘go/no go’ medio/eind Q4 2025. Indien de uitkomst een ‘go’ is, dan wordt een plan van aanpak opgesteld. Bekostiging van de analyse en haalbaarheidsstudie door middel van de transitiemiddelen maakt dat hier voortvarend mee gestart kan worden, zodat aan de ervaren kwetsbaarheid en toegankelijkheid gewerkt kan worden. Dit zonder een ingewikkelde en tijdrovende discussie over wie wat gaat financieren.
Casuïstiek in de regio oplossen
We zien de complexiteit van cliëntsituaties toenemen en vinden niet tot nauwelijks passende oplossingen binnen de regio. Oorzaken die wij zien, zijn:
Onvoldoende beschikbaarheid van deskundig personeel;
Gebrek aan passende huisvesting en onvoldoende doorstroommogelijkheden;
Ketenzorg die niet overal op elkaar aansluit.
Resultaatafspraak: ook voor complexe cliëntsituaties wordt een oplossing gevonden binnen de regio
Het komt nog te vaak voor dat we casuïstiek binnen de regio niet kunnen oplossen. Er is bijvoorbeeld geen geschikte plek om vanuit de crisisopname door te stromen naar een langdurige, juiste plek.
We willen daarom in 2025 onderzoeken hoe we invulling aan dit vraagstuk gaan geven.