2.2 Regionale ontwikkelingen Zeeland

In dit hoofdstuk gaan we wat dieper in op een aantal ontwikkelingen in de regio. We focussen hierbij op de ontwikkeling van de zorgvraag, de toegankelijkheid van de zorg binnen de eigen regio en de Meerzorgkosten.

Ontwikkeling in de zorgvraag

De regio Zeeland krijgt meer te maken met een zorgvraag waarvoor onvoldoende plekken zijn ontwikkeld. De cliënten met een complexere zorgvraag kunnen binnen hun provincie geen passende plek vinden. Dat komt onder andere doordat er weinig doorstroom is. Cliënten met een lagere indicatie verblijven vanuit historie vaak met of zonder behandeling in de instelling. Dat vraagt om een beweging, andere manier van zorg leveren én zorg inkopen. Ook vraagt de complexere zorgvraag om meer deskundigheid en specialisatie. Een ander deel van de cliëntpopulatie heeft geen complexe, maar een veranderende zorgvraag. Dat is de groep cliënten die ouder wordt en vaker verzorging en medische zorg nodig heeft. Ook dit vraagt om specifieke deskundigheid en samenwerking, bijvoorbeeld met de huisarts en de verpleegkundigen. Alleen door samenwerking tussen aanbieders, zorgkantoren en domeinen kunnen we dit doorbreken. Er is behoefte aan structurele oplossingen en perspectief voor onze cliënten.

We zien een zichtbare stijging in absolute zin voor de 4VG en 6VG. Bij de 5VG en de 8VG zien we de afgelopen vier jaren een stabiele ontwikkeling en bij de 3VG een afname. De 7VG groeit licht.

Toegankelijkheid

De bevolkingsgroei in Zeeland stagneert door ontgroening en vergrijzing. In Zeeuws-Vlaanderen en op Tholen is dit beeld versterkt aanwezig. Op Walcheren is er geen sprake van ontgroening of krimp. Zeeland kent een groot en groeiend personeelstekort in de zorg- en welzijnssector[1]. Zowel regionaal als sectoraal is er veel aandacht voor de arbeidsmarktproblematiek. Regionaal wordt door de Zeeuwse Zorg Coalitie een transitie in gang gezet om het tekort aan te kunnen. Ook vanuit de sector Gehandicaptenzorg wordt gekeken hoe we met hetzelfde, of minder, personeel, de complexere zorgvraag aan kunnen. Bij een groeiend personeelstekort is een beroep doen op de mantelzorgers en de informele zorgverlening één van de oplossingsrichtingen. Echter verouderen mantelzorgers (informele dienstverleners) zelf ook, waardoor het potentieel aan mantelzorgers zowel uitdagingen als kansen biedt. De zorgaanbieders hebben een gezamenlijk project gestart om juist de kansen die er wel zijn, samen verder te ontwikkelen en te benutten.

Om de zorg in Zeeland te kunnen blijven leveren, moeten we anders omgaan met de beschikbaarheid. We centraliseren de zorg, zoals de zorg aan cliënten met een complexere zorgvraag bij ’s Heeren Loo, de beademingszorg bij Gors en de uitbreiding van het logeeraanbod bij KIO en Lentekind.

Toch zien we dat we cliënten die buiten de regio van zorg moeten worden voorzien omdat het in onze eigen regio niet lukt. In onderstaande weergave ziet u hoe vaak er cliënten van en naar de regio gingen met het zorgprofiel 6VG, 7VG of 8VG. Met name de 8VG wordt vaker bovenregionaal geleverd, te weten in de aangrenzende regio West-Brabant.

Betaalbaarheid - Meerzorg

De kosten per cliënt in Zeeland zijn hoger dan het CZ zorgkantoor gemiddelde. Dat komt vooral door de kosten van Meerzorg. Deze blijven de afgelopen jaren fors stijgen, terwijl het aantal cliënten stabiel lijkt. Er wordt dus een hogere Meerzorgaanvraag gedaan. De afdeling Zorgadvies heeft het afgelopen jaar werkbezoeken gebracht aan diverse zorgaanbieders om deze stijging nader te onderzoeken. Samen met deze aanbieders willen we meer grip krijgen op Meerzorg. Hoewel het aantal Meerzorgcliënten stabiliseert en de toename minder fors is dan van 2022 naar 2023, blijven de gemiddelde kosten per cliënt en de omzet stijgen. Zie hiervoor de volgende tabel. Dit komt grotendeels doordat de context vaak niet passend is, waardoor regelmatig extra middelen nodig zijn om de situatie stabiel te houden. Van belang zijn oplossingen over regio’s heen, waardoor meer cliënten een passende plek kunnen krijgen.

• 1Bron: regiobeeld in cijfers – regio Zeeland, website Zeeuwse Zorg Coalitie